Owczarek środkowoazjatycki - Central Asian Ovtcharka

MOGUL

SYSTEMATYKA RASOWA- nowy kierunek pracy hodowlanej

Problem systematyki rasowej owczarków srodkowo-azjatyckich związany jest bezpośrednio nie tylko z kwestiami ich pochodzenia i perspektywami istnienia , ale także z perspektywami ich rozwoju w przyszłości .

CO TO TAKIEGO OWCZAREK ŚRODKOWO -AZJATYCKI ?

Takie pytanie nasuwa się samo przez się - przy spojrzeniu na dwie, czy trzy dziesiątki owczarków środkowo-azjatyckich bardzo mocno , różniących sie od siebie : rozmiarami, typami budowy, typem okrywy włosowej, umaszczeniem, temperamentem oraz cechami zachowania.....

Różnica pomiędzy owczarkami środkowoazjatyckimi , jest o wiele większa niż pomiędzy czterema różnymi rasami szwajcarskich
Sennechundów, i chyba nie mniejsza niż pomiędzy całą Grupą europejskich owczarków razem wziętych .

Obowiązujący Wzorzec , nie odzwierciedla realnej istniejącej różnorodnosci form CAO.
W czasach jego zapisania, , w ferworze bezmyslnego dażenia do "uszlachetnienia " aborygennych ras.;
na wpół pogardliwe zapatrywanie oficjalnej kynologii w stosunku do wielowiekowego doswiadczenia ludowej selekcji
uznawało aborygenne psy za zaledwie , prymitywny " surowy materiał " , z którego dopiero jej samej, przypadło ulepić , pełnowartościową ujednoliconą rasę.

Dopiero później, gdy doskonałe walory aborygennych CAO znalazły szerokie uznanie, " monorasowa " koncepcja zmieniła nieco w oczach kynologów swą postać : wzięty za podstawę standardu " najbardziej idealny Typ " zacząl być uznawany za źródło całego różnorodnego pogłowia, a wszystkie pozostałe odmiany , za potomków , z tych czy innych przyczyn , wyodrębnionych , a w szeregu przypadków być może zmetyzowanych populacji .

Rozumiano przez to, iż poziom " standardowości " tzn. " jednorodności " w dziedzicznym przekazywaniu fenotypowych cech rasowych jest u nich niski , dlatego praca zootechniczna powinna byc zorientowana na konsolidację poglowia , w jednym "najbardziej idealnym typie " i na stopniowe wypieranie przez psy tego idealnego typu , pozostałych odmian , aż do zupełnego zniknięcia tych ostatnich .

Ponieważ okazało się jednak , że stopniowo "wypierane ", albo " uszlachetniane"typy posiadają jednak wiele własnych /indywidualnych /
utrwalonych dziedzicznie , użytecznych/użytkowych/ cech , to hołdowanie tym poglądom doprowadziło do tego , że na Wystawach
zaczęły coraz częściej wygrywać już psy form pośrednich , / posiadające szereg cech w myśl obowiązującego wzorca / ,
przed wieloma przedstawicielami " najbardziej idealnego Typu ", lecz poza tym nie odznaczającymi się ,ani wyrazistą " błyszczącą rasowością " , ani także i co najważniejsze , utrwaloną dziedzicznościa odnośnie cech eksterieru i zachowania .

W tym też czasie , pomimo wszelkich wysiłków " kulturalnej pracy zootechnicznej " , jako reproduktory , nadal cenione były i są w dalszym ciągu , aborygenne psy o wyraźnie zarysowanych rasowych typach .
Taki stan rzeczy , wywołał rewizję dotychczasowych zapatrywań i teraz już znakomita większość kynologów przyjęła wersję "wielorasowości " CAO.

Coraz wiecej zwolenników znajduje pogląd, iz pogłowie CAO miesci w sobie kilka ras , dawno i fundamentalnie od siebie wyodrębnionych , chociaż mających wspólne korzenie pokrewieństwa, a także mnóstwo ich mieszańców , tak pomiedzy rasami CAO, jak i z innymi rasami .
Jeśli tak , to proces konsolidacji całego pogłowia zorientowany na jakąkolwiek jedną z istniejących ras doprowadzi przede wszystkim
do zatraty charakterystycznych specyficznych cech wszystkich form wyjściowych .

W takim przypadku ,mozliwym jest , że w przyszłości z otrzymywanego metyzowanego materiału , przy długotrwałej pracy zootechnicznej powstanie nowa rasa , lecz utracony poziom specjalizacji i "standartowości " nie zostanie raczej szybko osiągnięty , natomiast cały szereg istniejacych walorów uzytkowych przepadnie bez śladu .
Najbardziej prawdopodobne , że wczesniej czy później cała struktura nowej rasy sprowadzi sie do potomstwa zachowujących swoją dziedziczną czystość przedstawicieli TYPU , na który zorientowana była selekcja , a wszystklie pozostałe psy , zostaną stopniowo wybrakowane ...

W obliczu takich prognoz ,( w tej sytuacji ), jedynie słusznym wariantem w obranym kierunku pracy hodowlanej , jest :
-zachowanie i odbudowa wszystkich istniejących ras CAO w pierwotnej , lub w przystosowanej do nowych warunków postaci
-zdecydowane wyrzeczenie się wszelkich prób sprowadzania występującej Grupy Ras, pod jakikolwiek wspólny mianownik, :
czy to w formie ujednoliconego Wzorca , czy też ujednoliconych kryteriów dla cech użytkowych .....

Szereg Organizacji Kynologicznych przyjęły już zalecenia o doborze par w hodowli CAO , zgodnie z przynależnością do Typów

W obecnych czasach prowadzi sie już opracowywanie standardów poszczególnych ras owczarków środkowo-azjatyckich .
Musimy zachować charakterystyczne , wyszlifowane przez czas cechy eksterieru i zachowania każdej z istniejących odmian CAO,
uchronić przed możliwą i nieostrożną utratą cennej starożytnej krwi zachowanej do naszych czasów z głębi starożytności.

Przy ustawianiu na Ringu wystawowym , jeżeli prezentowane są różne formy /fypy CAO, pierwszym czterem psom można nie przyznawać lokat.
W jakimś stopniu , już teraz, jeszcze przed zatwierdzeniem osobnych wzorców dla oddzielnych RAS CAO, zrównuje je to w prawie do istnienia ....

literatura :
[link widoczny dla zalogowanych]
А. Власенко (фото А. Липатова)К вопросу породной систематики среднеазиатских овчарок
Рисунки и комментарии к ним
По материалам СП "Денис" г. Ташкент, 1992 год-
Tłumaczenie : Marta Majewska ( MJM)

basia

Mogul, dzięki bardzo za tłumaczenie Very Happy

Świetny artykuł.

MOGUL

Darek

Tęż się dołączam do podziękowania za artykuł, a ja jestem ciekawy ile jest hodowli takich prawdziwych ale nie rozmnażalni w Polsce. Może ma ktoś taka wiedzę Question

kasia

Darek, co za pytanie.....
wiadomo że każda z Polskich hodowli aspiruje do bycia tą prawdziwą i najlepszą, a że czasami to jedyne źródło utrzymania.....
Ale mam nadzieję że posiadanie szczeniąt jest na tyle kosztowną zabawą i moim zdaniem męczarnią dla suczki (jeżeli jest to rokroczne!!!) że nie wszyscy będą sie decydować na kolejne mioty.
Podoba mi się hodowca który coś nowego wprowadza do krwi polskich CAO, który czeka cierpliwe żeby zobaczyć co wyrosło z danego skojarzenia i dopiero go powtarza....

basia

Darek

kasia

Darku ja wiem że jest to normalne = odważne pytanie , tylko nie pytaj o odpowiedź na forum, bo odpowiedzi pewnie nie będzie.
Swoje szczeniaczki miałam tylko raz i to jak miałam 11 lat, niewiele pamiętam, ale od tamtej pory marzyłam by mieć hodowlę psów, aby w moim domu co jakiś czas pętały się takie cudne maluchy....
Ale wraz z poznaniem świata wystaw odechciało mi się je mieć, bo po pierwsze chyba wszystkie by zostały ze mną, po drugie ta ukochana suka wygląda okropnie po porodzie, i np. mojego brata Tosie, nie wchłonęły się do końca te wiszące cycuszki i słabo wygląda.....